ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ – Γράφει ο Παναγιώτης Γ. Χαλβατσιώτης Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών

ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΟΡΩΝΟΪΟ , επιγράφεται το άρθρο του Παναγιώτη Γ. Χαλβατσιώτη Επίκουρου Καθηγητή Παθολογίας Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Με την μορφή ερωτοαπαντήσεων , ο κ. Παναγιώτης Χαλβατσιώτης με εκλαϊκευμένο τρόπο παρουσιάζει τις βασικές ερωτήσεις δίνοντας και τις αντίστοιχες απαντήσεις στο επίκαιρο αυτό θέμα.

Επειδή υπάρχουν πολλοί μύθοι σχετικά με τον κορωνοϊό θα ακολουθήσουν πληροφορίες που πρέπει όλοι μας να γνωρίζουμε με τη μορφή των ερωταπαντήσεων:

Τι είναι ο κορωνοϊός;

Στα τέλη του 2019 ένας νέος κορωνοϊός εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Κίνα που προκαλεί βαριά οξεία αναπνευστική ανεπάρκεια και ονομάστηκε διεθνώς COVID-19. Στην ομάδα των κορωνοϊών ανήκουν και άλλοι ιοί που στο παρελθόν είχαν προκαλέσει επιδημίες.

Από πού προέρχονται οι κορωνοϊοί;

Στον άνθρωπο μεταδίδονται από νοσούντα ζώα. Οι κορωνοϊοί υπάρχουν σε ένα μεγάλο εύρος του ζωικού βασιλείου – για παράδειγμα το σύνδρομο της Μέσης Ανατολής (MERS-COV) μεταδόθηκε από καμήλες και το βαρύ αναπνευστικό σύνδρομο SARS μεταδόθηκε από τις γάτες του Θιβέτ.

Είναι ο σημερινός κορωνοϊός συγκρίσιμος με την εποχιακή γρίπη;

Ο κορωνοϊός αν και μεταδίδεται από άνθρωπο σε άνθρωπο όπως ο ιός της γρίπης και έχει παρόμοια συμπτωματολογία, παρουσιάζει μεγαλύτερη μεταδοτικότητα και επιλεκτική επιβάρυνση στις μεγαλύτερες ηλικίες.

Πόσο εύκολα μεταδίδεται ο κορωνοϊός;

Αν και αρχικά μεταδόθηκε από τα ζώα σήμερα η μόλυνση μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Κύρια πηγή είναι το αναπνευστικό και η μόλυνση επιτυγχάνεται με τας σταγονίδια που εκτοξεύονται με το φτάρνισμα, το βήχα ή την απόχρεμψη. Η επώαση της νόσου, δηλαδή ο χρόνος που απαιτείται από την μόλυνση μέχρι την εμφάνιση των συμπτωμάτων, είναι 2 έως 14 ημέρες. Εντούτοις υπάρχουν σήμερα περιπτώσεις που η μετάδοση της λοίμωξης δεν είναι δυνατόν να εξηγηθεί.

Υπάρχουν άνθρωποι που διατρέχουν περισσότερο κίνδυνο από άλλους;

Γενικότερα τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας και εκείνα με χρόνια νοσήματα παρουσιάζουν μεγαλύτερη θνητότητα. Με την παρουσία υπέρτασης, καρδιαγγειακών νοσημάτων, σακχαρώδους διαβήτη, ηπατικής δυσλειτουργίας, ηπατικής ανεπάρκειας και νοσημάτων του αναπνευστικού η εξέλιξη τη ίωσης θα είναι πιο επιβαρυμένη και μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη θνητότητα.

Υπάρχει θεραπεία για τον κορωνοϊό;

Δεν υπάρχει ειδική θεραπεία αλλά οι ασθενείς αντιμετωπίζονται για τα συμπτώματά τους (πυρετός, αναπνευστική δυσχέρεια) με υποστηρικτική φροντίδα (οξυγονοθεραπεία, χορήγηση υγρών) και με μηχανική υποστήριξη (αναπνευστήρες) όταν και αν απαιτηθεί.

Πώς θα αποφύγουμε την μόλυνση;

Συνιστάται αποφυγή επαφής με ασθενείς ιδιαίτερα όταν βήχουν και ακολουθούμε τις οδηγίες αναφορικά με την υγιεινή των χεριών και της τροφής. Χρησιμοποιούμε αντισηπτικά διαλύματα πριν φάμε, αφού χρησιμοποιήσουμε τη τουαλέτα και μετά από κάθε επαφή με ζώα. Πλένουμε τα χέρια μας με σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Πύλη εισόδου του ιού στο σώμα μας είναι τα μάτια, η μύτη και το στόμα, οπότε δεν αγγίζουμε τα σημεία αυτά χωρίς να έχουμε πλύνει τα χέρια μας πρώτα.

Τι κάνουμε αν έρθουμε σε επαφή με κάποιον που νοσεί από κορωνοϊό;

Καλούμε τον ΕΔΟΥ που θα μας οδηγήσει για τα επόμενα βήματα που πρέπει να κάνουμε. Αν αναπτύξουμε συμπτώματα καλούμε τον γιατρό μας και τον ενημερώνουμε.

Οι μάσκες προσώπου προστατεύουν;

Οι μάσκες προσώπου δεν προστατεύουν τους υγιείς. Αντίθετα περιορίζουν την διασπορά του ιού όταν τις φορά αυτός που έχει τον κορωνοϊό.

Υπάρχει διαθέσιμος εμβολιασμός για τον κορωνοϊό; Αν όχι, πότε θα είναι έτοιμος;

Δεν υπάρχει ακόμα διαθέσιμο ειδικό εμβόλιο και η παρασκευή του παίρνει χρόνο. Αρκετές φαρμακευτικές εταιρίες είναι στο στάδιο των κλινικών δοκιμών αλλά η ετοιμασία ενός εμβολίου απαιτεί διάστημα μερικών μηνών ώστε να πιστοποιηθεί όχι μόνο η δραστικότητα αλλά και η ασφάλειά του.

Προστατεύει ο εμβολιασμός για την κλασική γρίπη που έχει γίνει το φθινόπωρο;

Ο ιός της γρίπης και ο κορωνοϊός είναι πολύ διαφορετικοί και ως εκ τούτου ο εμβολιασμός για τη γρίπη δεν προστατεύει από τον κορωνοϊό. Επειδή όμως βρισκόμαστε παράλληλα και σε έξαρση της εποχιακής γρίπης ο συνήθης αντιγριπικός εμβολιασμός δεν θα πρέπει να παραλείπεται.

Πόσο θα κρατήσει η πανδημία;

Δυστυχώς είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς τη διάρκεια και την επιβάρυνση από τον κορωνοϊό, αλλά με την άνοδο της θερμοκρασίας εκτιμάται ότι θα μειωθεί η μεταδοτικότητα όπως συμβαίνει και με την εποχική γρίπη.

Ποια είναι η επιβάρυνση από τον κορωνοϊό στην εγκυμοσύνη;

Δυστυχώς δεν υπάρχει μεγάλη πληροφόρηση αλλά μια μικρή αναφορά από την Κίνα έδειξε ότι τα νεογέννητα είναι πολύ πιθανόν να μολυνθούν με τον τοκετό όταν η μητέρα νοσεί, αλλά δεν παρατηρήθηκε σε καισαρική τομή. Ο ιός δεν φαίνεται να περνά από τον πλακούντα στο έμβρυο και παρόλο που η μητέρα βρίσκεται σε φάση ανοσοκαταστολής λόγω κύησης δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη επιβάρυνση της υγείας της αν μολυνθεί. Δεν υπάρχει απαγόρευση να θηλάζει μια μητέρα με κορωνοϊό γιατί δεν ανιχνεύεται ο ιός στο γάλα, αλλά αντίθετα η μαμά μέσω του θηλασμού προσφέρει στο βρέφος της έτοιμα αντισώματα έναντι του ιού.

Είναι η αντι-υπερτασική αγωγή υπόλογη για αυξημένη νοσηρότητα από τον κορωνοϊό;

Οι υπερτασικοί ασθενείς γενικά κινδυνεύουν περισσότερο από τον κορωνοϊό. Όμως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ενοχοποίησαν μια κατηγορία των αντιυπερτασικών φαρμάκων (των αναστολέων του μετατρεπτικού ενζύμου και των σαρτανών) ότι αυξάνουν την νοσηρότητα και τη θνητότητα σε αυτούς που τα λαμβάνουν. Με επίσημη όμως δήλωση η Ευρωπαϊκή Καρδιολογική Εταιρεία στις 13 Μαρτίου 2020, ξεκαθαρίζει ότι κάτι τέτοιο δεν έχει καμία επιστημονική βάση και μάλιστα μελέτες σε πειραματόζωα έδειξαν ότι η χρήση των φαρμάκων αυτών προστατεύει το αναπνευστικό από την λοίμωξη με κορωνοϊό. Προτείνεται επομένως οι ασθενείς να συνεχίσουν άφοβα την θεραπεία τους.

Επειδή δεν γνωρίζουμε όμως ακόμα όσα θα θέλαμε για τη νέα αυτή πανδημία, θα φροντίσουμε να συνδράμουμε στην καθυστέρηση της εξάπλωσης για να κερδίσουμε γνώση, ώστε να προστατευτεί όλο και μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού. Μέχρι τότε ας εμπιστευόμαστε για την πληροφόρηση μας μόνο τις επίσημες πηγές της Χώρας μας, της Ευρωπαϊκής Ένωσης, των ΗΠΑ, του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας αλλά και κορυφαίων ιατρικών Κέντρων.

Παναγιώτης Γ. Χαλβατσιώτης
Επίκουρος Καθηγητής Παθολογίας
Ιατρική Σχολή Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών